Polacy uważają, że są leczeni mniej skutecznie niż pacjenci za granicą, a za najważniejsze dla poprawy poziomu ochrony zdrowia w kraju uznali: likwidację kolejek do lekarzy specjalistów, dostęp do skutecznych leków oraz zwiększenie liczebności kadr medycznych – wynika z najnowszego raportu Kantar dla Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA[1].

Na pilną potrzebę zmian w finansowaniu i organizacji systemu ochrony zdrowia wskazują wszystkie środowiska: przedstawiciele zawodów medycznych, niezależni eksperci, Najwyższa Izba Kontroli oraz politycy ze wszystkich ugrupowań. Jednak to zwykli Polacy najmocniej odczuwają „narodowy kryzys zdrowia”. Zdecydowana większość (ponad 70%) określa stan polskiej ochrony zdrowia jako fatalny lub zły. Za najbardziej dotkliwe problemy uznają długie kolejki do lekarzy i świadczeń zdrowotnych, a także złe warunki w placówkach medycznych oraz złą jakość żywienia w szpitalach publicznych.

Ponad połowa Polaków cierpi na choroby przewlekłe lub maw swoim otoczeniu osoby chore przewlekłe. Ta grupa respondentów najmocniej odczuwa problemy związane z niedofinansowaniem ochrony zdrowia, kolejkami do specjalistów i świadczeń zdrowotnych oraz ograniczoną dostępnością do nowoczesnych i skutecznych terapii. Niemal wszyscy dotknięci chorobą przewleką (92%) są zdania, że leczenie w naszym kraju powinno być na poziomie państw zachodnich Unii Europejskiej. 75% uważa, że za granicą pacjenci są leczeni nowocześniejszymi i skuteczniejszymi lekami, a ponad 81% – że takie leki pozwoliłyby zmniejszyć liczbę wizyt u specjalistów oraz ograniczyć częstotliwość wizyt w szpitalu.

– Niemożliwym jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków i zachowanie zachodnich standardów leczenia, jeśli publiczne finansowanie ochrony zdrowia w Polsce oraz publiczne wydatki na leki są jednymi z najniższych w Europie. U nas stanowią one nieco ponad 4,5% PKB, podczas gdy w Czechach i na Słowacji – 6%, a w Niemczech – aż 10% – podkreśla Bogna Cichowska-Duma, dyrektor generalna INFARMA. – Polacy nie chcą być gorszą grupą pacjentów, dlatego oczekują tych samych standardów leczenia, które obowiązują w rozwiniętych krajach unijnych. Resort zdrowia musi wreszcie dostrzec, że skokowe zwiększenie publicznych wydatków na ochronę zdrowia, w tym zwiększenie w 2020 roku budżetu na refundację leków o 1,5 mld zł jest koniecznością – dodaje Bogna Cichowska-Duma.

Ponad 70% respondentów mających styczność z chorobą przewlekłą wolałoby być leczonych blisko domu – w przychodniach lub w poradniach specjalistycznych zamiast w szpitalu. Dzięki doinwestowaniu budżetu refundacyjnego i zapewnieniu pacjentom skutecznego leczenia możliwe byłoby uniknięcie groźnych powikłań i zaostrzeń choroby, a tym samym zaoszczędzenie znacznych środków związanych z niepotrzebnymi hospitalizacjami.

Od bardzo dawna wydatki na leki w Polsce nie osiągnęły poziomu 17% budżetu NFZ na świadczenia, co umożliwiają zapisy ustawy refundacyjnej. Od kilku lat wskaźnik ten sukcesywnie spada – od 16,92% w 2017 do planowanych 15,25% w 2020 roku. Niskie nakłady na farmakoterapię przekładają się na ograniczony dostęp Polaków do innowacyjnych terapii. Zaledwie 0,3% leków stosowanych w naszym kraju to molekuły nowoczesne (wprowadzone do refundacji w ciągu ostatnich 10 lat), podczas gdy w niektórych państwach Europy Zachodniej jest ich nawet 10 razy więcej[2].

– Środki przeznaczane na refundację leków już dziś nie są wystarczające dla zaspokojenia potrzeb zdrowotnych polskich pacjentów. A te potrzeby niestety wciąż rosną. Polacy zasługują na nowoczesne, skuteczne leczenie, by mieli równe szanse na powrót do zdrowia i utrzymanie wysokiej jakości życia, takiej jak inni pacjenci w Unii Europejskiej. Warto też podkreślić, że w polskich realiach inwestycja w leki jest ponad trzykrotnie bardziej efektywna niż zwiększanie nakładów na całość pozostałych obszarów ochrony zdrowia. Dzieje się tak, ponieważ skuteczność nowoczesnych terapii jest bardzo wysoka, ale jednocześnie jest to najbardziej niedofinansowany obszar – podkreśla dyrektor generalna INFARMY.