Wszelkie kontakty między przemysłem farmaceutycznym a przedstawicielami zawodów medycznych i organizacjami ochrony zdrowia powinny być realizowane w sposób przejrzysty, etyczny i zgodny z obowiązującym prawem. Zwiększenie transparentności pozwoli na budowę zaufania między wszystkimi uczestnikami systemu ochrony zdrowia, a także na rzetelną i obiektywną ocenę wartości tej współpracy.

W odpowiedzi na rosnącą potrzebę lepszego zrozumienia zakresu i wartości współpracy firm farmaceutycznych z przedstawicielami zawodów medycznych na całym świecie powstają rozwiązania regulacyjne. Europejska Federacja Przemysłu i Stowarzyszeń Farmaceutycznych (EFPIA) opracowała Disclosure Code, określający zasady udostępniania informacji na temat świadczeń przekazywanych przez innowacyjne firmy farmaceutyczne przedstawicielom zawodów medycznych i organizacjom ochrony zdrowia. Za adaptację i wdrożenie tej samoregulacji, w Polsce nazwanej Kodeksem Przejrzystości, odpowiada w naszym kraju Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA. Kodeks jest wdrażany równocześnie w 33 krajach europejskich. W Polsce sygnatariuszami Kodeksu zostały 32 firmy, w tym 4 nienależące do INFARMY.

Czym jest Kodeks Przejrzystości?

Kodeks Przejrzystości jest samoregulacją innowacyjnych firm farmaceutycznych, dzięki której informacje na temat zakresu i wartości współpracy firm ze środowiskiem medycznym będą przejrzyste i publicznie dostępne.

Zgodnie z Kodeksem Przejrzystości począwszy od 2016 roku firmy-sygnatariusze będą, za wiedzą i zgodą przedstawicieli zawodów medycznych oraz organizacji ochrony zdrowia, upubliczniać wysokość wynagrodzeń i innych świadczeń przekazanych w związku z tą współpracą. Dzięki temu opinia publiczna pozna jej rzeczywisty wymiar i znaczenie dla systemu ochrony zdrowia, rozwoju medycyny i dobra pacjentów.

Warto podkreślić, że choć inicjatywa Kodeksu wypłynęła bezpośrednio od przemysłu farmaceutycznego, wdrażanie jego zasad od samego początku opierało się na dialogu ze środowiskiem medycznym. W konsultacje i edukację na temat wartości, jaką tworzy przejrzysty system ochrony zdrowia, angażowane były towarzystwa naukowe, izby lekarskie, organizacje pacjentów oraz niezależne autorytety z dziedziny etyki.

Jakie dane będą udostępniane?

Na współpracę innowacyjnych firm farmaceutycznych z przedstawicieli zawodów medycznych składa się bardzo wiele elementów. Zgodnie z Kodeksem udostępniane będą informacje
o wartości świadczeń takich jak koszty udziału w konferencjach naukowych, a także wynagrodzeniach z tytułu wszelkich usług świadczonych przez przedstawicieli zawodów medycznych na rzecz firm-sygnatariuszy Kodeksu Przejrzystości. Należą do nich konsultacje, wykłady, szkolenia i inne usługi, dzięki którym firmy mogą pozyskać od przedstawicieli zawodów medycznych cenną wiedzę na temat praktyki stosowania leków. W przypadku organizacji ochrony zdrowia upublicznieniu podlegać będą dodatkowo darowizny oraz świadczenia sponsoringowe wspierające organizację konferencji naukowych.

Kiedy i na jakich zasadach dane zostaną upublicznione?

Raporty na temat współpracy będą publikowane na stronach internetowych firm-sygnatariuszy Kodeksu Przejrzystości, cyklicznie w każdym kolejnym roku. Jeśli lekarze pisemnie wyrażą na to zgodę, dane pokazywane będą w sposób zindywidualizowany. Oznacza to, że w raportach zostanie udostępnione: imię i nazwisko przedstawiciela zawodów medycznych, miejsce wykonywania przez niego działalności oraz wysokość przekazanych świadczeń w poszczególnych kategoriach.

W przypadku lekarzy, którzy nie wyrazili zgody na publikację lub wyrazili ją tylko dla części umów, przekazane przez sygnatariuszy Kodeksu świadczenia ujęte będą w sposób zbiorczy. Wówczas zaprezentowana zostanie całkowita wartość świadczeń w poszczególnych kategoriach oraz liczba lekarzy, na rzecz których je przekazano. Podobnie będzie w przypadku środków przekazanych przez sygnatariuszy Kodeksu przedstawicielom zawodów medycznych oraz placówkom ochrony zdrowia w związku z działalnością badawczo-rozwojową.

Sygnatariusze Kodeksu Przejrzystości

• ABBVIE Polska Sp. z o.o.
• ACTELION Pharma Polska Sp. z o.o.
• ALLERGAN Sp. z o.o.
• AMGEN Biotechnologia Sp. z o.o.
• ANGELINI Pharma Polska Sp. Z o.o.
• ASTELLAS Pharma Sp. z o.o.
• ASTRAZENECA Pharma Poland Sp. z o.o.
• BAYER Sp. z o.o.
• BIOGEN Poland Sp. z o.o.
• BOEHRINGER INGELH. MARKETING Sp. z o.o.
• BRISTOL MYERS SQUIB Polska Sp. z o.o.
• CELGENE Sp. z o.o.
• CHIESI POLAND Sp. z o.o.
• ELI LILLY Polska Sp. z o.o.
• GSK COMMERCIAL Sp. z o.o.
• IPSEN Poland Sp. z o.o.
• JANSSEN CILAG Polska Sp. z o.o.
• LEO Pharma Sp. z o.o.
• LUNDBECK POLAND Sp. z o.o.
• MERCK Sp. z o.o.
• MSD Polska Sp. z o.o.
• NOVARTIS Poland Sp. z o.o.
• NOVO NORDISK Pharma sp. z o.o.
• PFIZER Polska Sp. z o.o.
• PIERRE FABRE MEDIC. Polska Sp. z o.o.
• ROCHE POLSKA Sp. z o.o
• SANOFI-AVENTIS Sp. z o.o.
• SANOFI PASTEUR Sp. z o.o.
• SERVIER Polska Sp. z o.o.
• TAKEDA Polska Sp. z o.o.
• TEVA Pharmaceuticals Polska Sp. z o.o.
• UCB Pharma Sp. z o.o.

SŁOWNIK NAJWAŻNIEJSZYCH POJĘĆ

Przedstawiciel zawodu medycznego (ang. HCP – health care professional) – jest nim każda osoba będąca lekarzem, farmaceutą, felczerem, pielęgniarką, położną, diagnostą laboratoryjnym, ratownikiem medycznym lub technikiem farmaceutycznym. Zalicza się do tej grupy zawodowej również wszystkie osoby, które w ramach wykonywanego zawodu uprawnione są do przepisywania, nabywania, dostarczania, zalecania i podawania produktów leczniczych.

Organizacja ochrony zdrowia (ang. HCO – health care organization) – jest nią każda placówka opieki zdrowotnej, organizacja medyczna lub naukowa z zakresu zdrowia lub medycyny, niezależnie od swojej formy organizacyjnej i prawnej. Organizacjami ochrony zdrowia są m.in. szpitale, kliniki, uczelnie, towarzystwa naukowe,. Nie należą do tej grupy przedsiębiorcy prowadzący obrót produktami leczniczymi.

Rodzaje świadczeń przekazywanych przez firmy farmaceutyczne na rzecz przedstawicieli zawodów medycznych i organizacji ochrony zdrowia

• granty – wspierające przedsięwzięcia edukacyjne, np. na temat systemów i praktyk ochrony zdrowia, badań medycznych i naukowych;
• darowizny – wspierające misję organizacji ochrony zdrowia (pieniężne i rzeczowe);
• sponsoring – wsparcie różnych organizacji w zakresie podejmowanych przez nie przedsięwzięć naukowych i edukacyjnych;
• opłaty rejestracyjne, podróż i zakwaterowanie – pokrycie kosztów udziału w niezależnych kongresach naukowych, pozwalających zarówno organizacjom ochrony zdrowia, jak i przedstawicielom zawodów medycznych na ustawiczne kształcenie medyczne;
• usługi, doradztwo – m.in. prelekcje, szkolenia, analizy, tworzenie materiałów edukacyjnych, doradztwo czy udział w badaniach, realizowane przez przedstawicieli zawodów medycznych lub organizacje ochrony zdrowia na rzecz firm farmaceutycznych.

Badania i rozwój

Informacje na temat świadczeń przekazywanych przez firmy-sygnatariuszy Kodeksu Przejrzystości przedstawicielom zawodów medycznych i organizacjom ochrony zdrowia w związku z planowaniem i prowadzeniem badań klinicznych publikowane są w ujęciu zbiorczym.

Więcej informacji o KodeksiePrzejrzystości znajduje się na stronie internetowej www.kodesksprzejrzystosci.pl. Europejski wymiar Kodeksu można poznać odwiedzając stronę internetową EFPIA: www.transparency.efpia.eu.